Alois Taux – muzyczny geniusz z Braszowic
źródło: Wikipedia
To opowieść o chłopcu z chłopskiej rodziny z Braszowic, który przyjaźnił się z dziećmi Mozarta i został pierwszym dyrektorem Instytutu Mozarta w Salzburgu. Zmarł młodo, ale pozostawił po sobie wielki dorobek artystyczny. O muzyku z Braszowic pisze dr Kamil Pawłowski.
Syn chłopa z Braszowic
Alois Taux przyszedł na świat 5 października 1817 r. w Braszowicach. Był synem ubogich rodziców, którzy trudnili się rolnictwem. Jego ojciec pracował dla hrabiów von Chamare, właścicieli majątku w Stolcu oraz posiadali prawo patronatu nad kościołem w Braszowicach. Był woźnicą ich bryczki. Amand Taux – gdyż tak miał na imię ojciec przyszłego muzyka – trudnił się jeszcze jednym fachem, był golibrodą. Często więc przycinał brody panów von Chamare. Oprócz tych zajęć, Amand Taux był również wiejskim muzykantem, który dbał m.in. o oprawę muzyczną Mszy Świętej, podczas której śpiewał dyrygowany przez niego chór. Nic więc dziwnego, że jego syn Alois, wychowywany „w towarzystwie muzyki”, skierował swoje życiowe kroki właśnie ku tej dziedzinie sztuki.
Mały Alois swoje pierwsze muzyczne kroki czynił w towarzystwie organów, na których gry pilnie się uczył. Szybko jednak dostrzeżono, że talent chłopca jest za duży, aby zmarnować go zamykając w małych Braszowicach. W związku z tym, w 1834 r. Alois rozpoczął naukę w konserwatorium muzycznym w Pradze. W 1837 r. został członkiem orkiestry teatralnej w Granz na terenie dzisiejszej Austrii. Niedługo po tym został drugim kapelmistrzem w teatrze w Linzu, zaś później kapelmistrzem teatru w Salzburgu. Droga kariery stawała więc przed min otworem, a miał on przecież wówczas około 20 lat!
W kręgu Mozarta
W 1841 roku w Salzburgu powstało Przykatedralne Towarzystwo Muzyki Sakralnej i Mozarteum, zwane później Uniwersytetem Mozarteum. Instytucja ta miała na zadanie przechowywanie cennych dokumentów pozostawionych przez genialnego W.A. Mozarta, jak również kształcenie młodych muzyków. Jej pierwszym dyrektorem nie został jednak nikt z żyjącej przecież wówczas rodziny Mozarta, ale młody Alois Taux.
Funkcję dyrektora Mozarteum Taux objął w 1847 r. Rok wcześniej objął stanowisko kapelmistrza katedralnego. Alois był odpowiedzialny za oprawę muzyczną towarzyszącą odsłonięciu pomnika Mozarta w Salzburgu w 1841 r. Z czasem stał się kierownikiem muzycznym wszystkich uroczystości organizowanych w mieście. Kiedy 8 marca 1842 r. odbywał się pogrzeb wdowy po Mozarcie – Konstancji, uroczystość żałobna została uświetniona utworami skomponowanymi przez Tauxa.
W kontakcie z ojcowizną
W 1847 r. Alois Taux założył w Salzburgu słynny Liederfatel, czyli rodzaj chóru męskiego. W 1850 r. muzyk poślubił śpiewaczkę Annę baronową Dubsky von Wittenau, bliską krewną Konstancji Mozart. Taux w czasie swojej pracy zawodowej skomponował blisko 70 dzieł, w tym utworów na orkiestrę, dla chóru mieszanego czy chóru męskiego. Komponował dla potrzeb teatrów, jak również kultu religijnego.
Muzyk przez całe życie utrzymywał listowny kontakt ze swoimi krewnymi, którzy pozostali na Śląsku. Odwiedzał także Ząbkowice oraz swoją rodzinną miejscowość Braszowice. Tam też, pewnego lata wykonał z tamtejszym chórem kościelnym oratorium Josepha Haydna „Stworzenie Świata” (Die Schöpfung).
Gazeta Ząbkowicka
Jeśli podoba Ci się nasza redakcyjna praca i uważasz, że jest przydatna, to...