Millefiori - tysiąc kwiatów
Fot. Tomek Nawrot
Za każdym razem, gdy przyjeżdżam do Szklarskiej Poręby po dłuższej nieobecności, mniej więcej co rok, pierwsze kroki kieruję do informacji turystycznej. Jest tam dużo ulotek przedstawiających atrakcje w mieście i okolicy. Zawsze znajduję wśród nich takie, które zawierają informacje o czymś nowym, czego wcześniej nie znałem. Ostatnim razem dowiedziałem się w ten sposób o galerii szkła artystycznego w Sudeckim Centrum Kultury i Sztuki w Szklarskiej Porębie. Gdy na ulotce zobaczyłem jeden z wyrobów wykonanych w technice, według której zostały stworzone eksponaty znajdujące się w galerii, postanowiłem tam pójść.
To, czego się spodziewałem widząc ulotkę, potwierdziło się z nawiązką. Zachwyt, piękno, finezja i wysokiej klasy artyzm. Millefiori jest jedną z najstarszych i najbardziej wymagających technik szklarskich. Drobne, finezyjne elementy znajdujące się we wnętrzu kul, wykonuje się przez rozciągnięcie rozgrzanej do wysokiej temperatury kolorowej mozaiki w kształcie walca, o przekroju około 10 centymetrów. W wyniku tego otrzymuje się kilkunastometrowe szklane laski o znacznie mniejszym niż początkowo przekroju, ale o identycznej w kształcie, proporcjonalnie mniejszej mozaice. Następnie tnie się je na cienkie plasterki.
Większość prezentowanych w galerii wyrobów ze szkła ma bardzo prozaiczne zastosowanie. To przyciski do papieru. Jednak bardzo ekskluzywne. Rozkwit sztuki szklanych przycisków do papieru w Europie nastąpił w połowie XIX wieku. Wytwarzały je m.in. huty zlokalizowane w Karkonoszach i Górach Izerskich, po obydwu stronach obecnie istniejącej granicy polsko-czeskiej. Jedną z nich była huta Carlsthal. Pozostały po niej dwa budynki. W jednym z nich znajduje się obecnie schronisko Orle. W Szklarskiej Porębie funkcjonowała huta Józefina. W momencie powstania była najnowocześniejszą na Śląsku.
Od ponad 30-tu lat następuje renesans sztuki millefiori. Tylko kilka hut i artystów na świecie wytwarza tego typu przedmioty. W Polsce na najwyższym poziomie tworzy je tylko jedna osoba - Tomasz Gondek. Jego wyroby prezentowane są w Sudeckim Centrum Kultury i Sztuki. Znajdują się tam także arcydzieła millefiori wykonane w XIX wieku i na początku XX, również w hucie Józefina, a także inne przedmioty szklane artystów zamieszkałych w rejonie Karkonoszy i Gór Izerskich.
Jeżeli lubisz kontakt ze sztuką, to polecamy pobyt w Szklarskiej Porębie w Pensjonacie RAAD na Uroczysku. Ze względu na bliskość przyrody i piękne widoki, przyjeżdżają tam tworzyć i wypoczywać artyści, których część prac zdobi wnętrza pensjonatu i jedną ze ścian zewnętrznych.
Tomek Nawrot
Zobacz także:
Pensjonat RAAD na Uroczysku
