Pionierzy nart u Ducha Gór
Źródła i literatura dotyczące pionierów narciarstwa w Karkonoszach i Górach Izerskich do początków XX stulecia są skromne. Najważniejszy zbiór ze Szklarskiej Poręby - wiodącego wówczas ośrodka sportów zimowych – gminne archiwum, zaginął wiosną 1945 r. Podstawowe informacje dotyczące pionierskich lat białego szaleństwa znajdują się na szczęście w przyczynkarskich opisach dokonań karkonoskich narciarzy z przełomu wieków XIX i XX, notatkach prasowych oraz na marginesach różnorodnych monografii.
Wiele ciekawych informacji znajduje się także w numerach wspaniałego regionalnego czasopisma „Der Wanderer im Riesengebirge” (pol. „Wędrowiec Karkonoski”). Organ prasowy Riesengebirgsverein (pol. Towarzystwo Karkonoskie) ukazywał się w latach 1881-1943, promując szeroko rozumianą turystykę i sporty górskie. Lokalnymi periodykami, z których dziś można czerpać nieco wiedzy o narciarstwie, były „Schreiberhauer Wochenblatt” (pol. „Tygodnik Szklarskoporębski”) oraz jeleniogórski „Der Bote aus dem Riesengebirge” (pol. „Goniec Karkonoski”). Ważnym materiałem źródłowym są artykuły jednego z pierwszych narciarzy w Sudetach - Oscara Vorwerga, drukowane w miesięczniku Towarzystwa Karkonoskiego. Dużą ilość istotnych informacji o dawnym narciarstwie zawiera, jak to określił przed ponad stu laty J. Kehling, „dzieło o karkonoskiej zimie” autorstwa Bertholda Lessenthina. Opisując w 1901 r. Karkonosze oraz różnego rodzaju sporty zimowe weń uprawiane, rozmiłowany w białym szaleństwie wrocławianin, okrasił swe dzieło ciekawymi ilustracjami. [ostarczającą także niemało informacji jest publikacja Siegfrieda Becka, także poświęcona sportom zimowym w Karkonoszach ukazała się w 1912 r. Interesujące dane dotyczące rozpowszechniania się narciarstwa w armii pruskiej zawiera artykuł Huberta Gruhna.
Spis treści
Wstęp
W śnieżnym pyle niejasności
Dlaczego w królestwie Rybenczala?
Rakiety, czyli karple
Pierwsze narty
Pierwsze ślizgi na Śląsku
Pionier śląskiego narciarstwa
Szusy w Szklarskiej Porębie
Po słonecznej stronie gór
Narciarstwo polskie
Techniki zjazdu
Dawny sprzęt narciarski
Niezbędne na zimowym szlaku
Moda i wygoda
Karkonoskie narciarstwo militarne
Skoki
Narty nieoczywiste i nie tylko
Windsraut, czyli z wiatrem panowie”
Razem raźniej. I skuteczniej
Nie każdy wracał cały, zdrów, żywy
Mały skok narciarza — wielki społeczności
Niech żyją narty!
Aneks
Literatura
Słowniczek nazw
Jest taka ideja
Przemysław Wiater: "Pionierzy nart u Ducha Gór. Początki narciarstwa w Karkonoszach i Górach Izerskich". Wydawnictwo Ad Rem, Jelenia Góra 2022. Okładka twarda, format 15 x 21,5 cm, stron 190, czarno-białe ilustracje
Zobacz także:
książka w Sudeckiej Księgarni Wysyłkowej
Sudecka Księgarnia wysyłkowa poleca:
![]() |
![]() |
![]() |