Szef kuchni i fotograf książański - Louis Hardouin

     Na początku XX wieku w zamku Książ u rodziny Hochbergów pracowało około trzystu służących. Ogrodnicy, pokojówki, kamerdynerzy zamkowi stanowili bardzo istotną część mieszkańców zamku.


 

     Życie pracowników zamkowych toczyło się m.in. na czwartym i piątym piętrze, gdzie poza pokojami mieszkalnymi części służby, znajdowała się także sterylna, wyłożona białymi kafelkami kuchnia zamkowa, zwana kuchnią Hochbergów. Lokalizacja na tak wysokiej kondygnacji nie była przypadkowa. Uniemożliwiała ona rozprzestrzenianie się zapachów kuchennych na niższe piętra zamkowe, zamieszkałe przez księcia i jego rodzinę.

     W kuchni znajdowały się trzy piece, do czterech jadalni zamkowych prowadziły cztery windy, którymi na niższe piętra zwożono potrawy oraz przywożono z powrotem do kuchni brudne naczynia. Z pomieszczeniem kuchennym sąsiadują bezpośrednio cztery duże chłodnie, w których przechowywano oddzielnie nabiał, ryby, mięso i dziczyznę. Chłodnie działały od wiosny aż do późnej jesieni a materiał chłodzący- ogromne tafle lodu- wycinano z książańskich stawów.


Na zdjęciach: Louis Hardouin z rodziną oraz po lewej sam
 

     Szefem Kuchni Hochbergów był Louis Hardouin, który z zamiłowania był również fotografem. Urodził się w 1881 roku, dzieciństwo spędził na wsi we Francji. Po odbyciu służby wojskowej i opanowaniu sztuki kulinarnej Hardouin rozpoczął pracę w arystokratycznych domach. Swoją profesję traktował jako okazję do poznawania świata. Jego droga życiowa wiodła z Paryża przez St. Petersburg aż do Londynu. Tam w roku 1904 Louis Hardouin został odkryty przez księcia von Pless i zaangażowany jako szef kuchni w Zamku Fürstenstein.

     Na Śląsku objawił się jego talent fotograficzny. W swoich zdjęciach Hardouin udokumentował ponad 20 lat historii zamku: jego architekturę, najbliższe otoczenie a także zamkowy personel, sceny z życia rodziny książęcej jak również  fotografie z licznych podróży, w trakcie których zdolny szef kuchni towarzyszył książęcej parze. W latach 1914 - 1918 Louis Hardouin został internowany. Po likwidacji książęcego gospodarstwa w roku 1926 Hardouin przeniósł się wraz z rodziną do Anglii. Zmarł w roku 1954 pod Londynem.


Pracownicy kuchni zamkowej
 

     Kilka lat temu do zamku Książ trafił oryginalny album ze zdjęciami jego autorstwa prezentujący ponad 130 fotografii zamkowych wnętrz i jego otoczenia z okresu 1909 -1930. Album został przekazany przez wnuczkę zamkowego szefa kuchni,  mieszkającą w Kanadzie Jean Wessel. Materiał ten jest nieocenionym źródłem, ukazującym zamek, jakiego już nie ma, a część jego zdjęć od niedawna można oglądać na drugim piętrze, w skrzydle północnym zamku.

[Katarzyna Matuła, Magdalena Woch - Centrum Europejskie Zamek Książ - www.ksiaz.walbrzych.pl]
CMS by Quick.Cms| Projekt: StudioStrona.pl